Waarom een reportage van een uitvaart?


Een uitvaart is voor naasten vaak zo aangrijpend dat de dag in een roes aan hen voorbij gaat. En dat terwijl er juist zoveel gebeurt: familie en vrienden die elkaar troosten, kennissen van ver die toch gekomen zijn. De steun en verbondenheid. De bloemen. Maar ook die ene omhelzing, het kleine gebaar, de trots, de liefde en het diepe verdriet.

Juist deze momenten kunnen later zo troostend en helend zijn in de verwerking van het verlies.

Extra betekenisvol is het voor kinderen en jongeren die op jonge leeftijd een ouder, grootouder of ander dierbaar persoon verliezen. Vaak bestaat voor hen de uitvaart en het afscheid naderhand uit niet meer dan een verzameling van vage fragmenten.

Foto’s bieden hen de kans om - ook jaren later - nog eens in alle rust terug te kunnen kijken en te zien hoeveel steun en liefde er op die dag voor hen en hun dierbare overledene was.

Waarom ik uitvaarten fotografeer

Een paar jaar geleden moest mijn tante Francien - na 53 jaar huwelijk - afscheid nemen van haar man Jan. Mijn nicht Karin en de kleinkinderen wilden graag dat ik de uitvaart zou fotograferen. Hoewel ik al 28 jaar fotografeer voor bedrijven en ngo’s maar nog nooit een uitvaart had gefotografeerd, wilde ik dit toch graag voor mijn familie doen.

In eerste instantie vond mijn tante het maar vreemd dat Karin foto’s van de uitvaart wilde, maar ze stemde toch toe. Zo goed en stil mogelijk legde ik de uitvaart vast.

Maar in de maanden daarna bleek het juist mijn tante te zijn die elke dag naar de foto’s keek.

Ze vertelde me dat ze op de dag van de uitvaart amper om zich heen had gekeken, intens verdrietig. “Het lijkt wel of het je allemaal overkomt op zo’n dag,” herinnerde zij zich, ‘maar je ziet eigenlijk niks.”

Pas op de foto’s zag ze dat alle buren in hun straat in Sint-Oedenrode naar buiten waren gekomen om Jan een laatste eer te bewijzen, wie er waren op de uitvaart, en hoe liefdevol iedereen elkaar had getroost.

Kunnen terugkijken naar al die dierbare momenten bleek voor haar een enorme steun in haar verwerking, en gaf een veel breder zicht op de dag van de uitvaart.

“Ik ben zo blij dat ik die foto’s heb, dit moet je ook voor andere families gaan doen,” zei ze een jaar later tegen me op de verjaardag van mijn moeder.

Haar woorden waren belangrijk voor mij. Als fotografe wil ik graag dat mijn foto’s van emotionele waarde zijn.

De troost die mijn tante uit de foto’s haalde werd mijn grootste drijfveer. Twee jaar later, toen ze zelf overleed, maakte ik ook van haar afscheid een reportage, als herinnering voor haar eigen (klein)kinderen.

Het afscheid van Jan