In de media

Talkshow Kraak

Ik had de eer om in talkshow Kraak (een programma van Omroep Brabant) te komen vertellen over mijn werk als uitvaartfotografe. Je kunt het hier terugkijken (vanaf 59 min, interview ong 8 min).

Interview JAN Magazine

Voor het thema-nummer Ruimte voor Rouw interviewde JAN Magazine mij over mijn werk als uitvaartfotografe.

Het is voor Marieke niks nieuws om een camera in haar handen te hebben. Sinds 27 jaar fotografeert ze voor allerlei bedrijven en reclamebureaus en reisde ze tientallen keren de wereld over voor organisaties als UNICEF. Daarnaast maakt ze sinds een paar jaar ook reportages van uitvaarten. Hoe dat zo gelopen is? Marieke: 'Ik heb altijd de behoefte gehad om foto’s te maken die voor mensen van emotionele waarde zijn. Uitvaarten zijn momenten in het leven die zó belangrijk zijn voor nabestaanden. Dat leg ik heel graag vast.'

'Toen mijn ome Jan in 2021 na een ziekbed overleed en mijn nicht Karin mij vroeg om een aantal foto’s bij zijn begrafenis te maken, deed ik dat in eerste instantie vooral om iets voor mijn familie te doen. Ik legde de hele uitvaart vast en maakte er een boek van.

Hoewel mijn tante in eerste instantie twijfels had of ze de uitvaart wel wilde laten fotograferen, veranderde ze volledig van gedachten toen de foto’s er eenmaal waren. Zelfs een jaar later gaf ze aan dat ze nog steeds bijna elke dag even in het boek keek. Kunnen terugkijken wie er allemaal waren en hoe liefdevol iedereen elkaar had getroost voelde voor haar helend.

Mijn tante herinnerde zich dat het lijkt of een uitvaart in een roes op je overkomt, maar je eigenlijk niks ziet. Ze benadrukte dat ik dit vaker zou moeten doen.’ Voor Marieke werd dat gesprek doorslaggevend.

Betekenis en liefde

De grootste beweegreden voor Marieke om uitvaarten te fotograferen is iets voor anderen willen betekenen. ‘Het komt voort uit liefde. Zeker ook bij mensen die jong overlijden en waar bijvoorbeeld kinderen of jongeren bij betrokken zijn is het heel belangrijk dat ze later altijd foto's terug kunnen kijken.

Daarnaast leg ik niet alleen het verdriet vast, er zijn juist ook vaak veel momenten van warmte en liefde en soms wordt er ook gelachen. Als fotografe ben ik een fly on the wall die zich aanpast aan alle emoties die er op dat moment zijn.'

Reportage als een dans

Naast het bieden van steun aan nabestaanden, kan ik niet anders dan blijven nadenken over hoe aangrijpend de rol als fotograaf moet zijn. Marieke verwijst naar haar reportages die ze heeft gemaakt in conflictgebieden, waardoor ze gewend is geraakt om mensen in emotionele situaties te fotograferen. 'Ik heb zeker wel eens tranen tijdens een uitvaart, het verdriet van een ander raakt me altijd. Toch kan ik dat gevoel ook relativeren omdat het niet volledig mijn verdriet is, en vervolgens in mijn rol als observant kruipen.'

Bij uitvaartfotografie is het de kunst om niet storend te zijn, en tegelijkertijd alle beelden te maken. 'Soms voelt het als een dans. Je bent er wel, maar toch vergeten mensen mijn aanwezigheid vaak meteen.

Dit is de leven

In tegenstelling tot mijn verwachting, vertelt Marieke dat ze door haar werk als uitvaartfotograaf de dood als minder eng is gaan beschouwen. Vervolgens verwijst ze naar het nummer Dit is de leven. 'De dood is zo pijnlijk maar tegelijkertijd ervaar ik door dit werk steeds weer opnieuw hoe zeer het bij het leven hoort.

Op deze dagen vallen alle maskers af en komen mensen terecht bij de kern van wie ze zijn. Ik zie veel wijsheid en hoor zoveel mooie woorden. Dat ik dat mag fotograferen en dat mensen mijn foto’s naderhand als troostend ervaren, maakt dat ik dit werk nog heel veel jaren wil gaan doen.'